نشانه‌های بی اثر شدن تحریم‌ها؛ از رشد ۳.۱ درصدی اقتصاد تا افزایش ۴۰ درصدی فروش نفت
سیاست فشار حداکثری آمریکا علیه ایران شکست خورد، این را هفته گذشته، ندپرایس سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، سه سال و نه ماه پس از خروج این کشور از برجام گفته است.
یک سال پیش، مدیر موسسه سیاسی و نظامی آمریکایی هادسن هم، این شکست را در شب پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا اعتراف کرده بود.
ترامپ رئیس جمهور پیشین آمریکا در نشست خبری که در آن فرمان خروج از برجام را امضا کرد، گفته بود که آمریکا شدیدترین سطح تحریم‌های اقتصادی را علیه ایران اجرا خواهد کرد.
اولین گام تحریم‌هایی که دولت آمریکا آن‌ها را فلج کننده می‌دانست، ادعای صفر کردن فروش نفت ایران بود؛ موضوعی که در یک سالگی خروج آمریکا از برجام، مایک پمپئو وزیر سابق امور خارجه این کشور درباره آن گفت: ما در تلاش هستیم که درآمد نفتی ایران را به صفر برسانیم و در این ارتباط، دیگر هیچ معافیت نفتی را برای هیچ کشوری تمدید نمی‌کنیم.
صنعت نفت ایران فلج نشد بلکه بومی سازی شد
این تحریم نفتی، نه تنها انتظار ایران را برای صفر کردن فروش نفت ایران برآورده نکرد؛ بلکه به گفته محمدپور رئیس سابق انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت، باعث بومی سازی ۸۵ درصد از تجهیزات نفتی شد.
این بومی سازی به گفته خجسته مهر مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، می‌تواند ظرفیت تولید نفت کشور را به قبل از زمان تحریم برگرداند.
او گفته است: با اجرای پروژه‌های چاه محور، ظرفیت تولید نفت کشور به قبل از زمان تحریم‌ها بر خواهد گشت. میزان تولید نفت کشور در حال حاضر متناسب با نیاز داخلی و بازار صادراتی است و محدودیتی برای تولید نفت نداریم.
داخلی سازی تجهیزات نفتی برای مواجهه با این تحریم‌ها کافی نیست و در کنار آن، مسئولان افزایش فروش نفت را هم دنبال کرده اند؛ رئیس جمهور از افزایش ۴۰ درصدی فروش نفت خبر داده است.
این افزایش میزان صادرات نفت در کنار افزایش قیمت آن، سبب افزایش درآمدهای کشور شده است؛ این را جواد اوجی وزیر نفت در یک پیام توئیتری نوشته و گفته، در مجموع وصول درآمدهای نفتی کشور بیش از چند برابر شده که حاصل افزایش میزان فروش و افزایش قیمت است؛ اما از آن مهم‌تر، وصول درآمدهای نفتی در دولت سیزدهم است که جهش چشمگیری نسبت به قبل داشته و پول آن به صورت منظم در حال وصول است.
این صحبت‌های وزیر نفت یعنی، با وجود تحریم‌های بانکی، پول فروش نفت در حال بازگشت به کشور است.
هنوز سال ۱۴۰۰ تمام نشده، درآمدهای غیرنفتی کشور از کل این درآمد‌ها در سال ۹۹ بیشتر شد
در کنار درآمدهای نفتی، درآمدهای غیرنفتی کشور هم افزایش داشته؛ موضوعی که مقدسی رئیس کل گمرک می‌گوید، با افزایش صادرات محقق شده است.
مقدسی گفته است: از ابتدای امسال تا پایان آذر، ۹۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۳۵ میلیارد و یکصد میلیون دلار صادرات صورت گرفته که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، از نظر وزن ۸ درصد و از لحاظ ارزش ۴۰ درصد افزایش داشته به طوری که این میزان، از کل صادرات یکساله سال ۹۹ بیشتر شده و انتظار داریم با ادامه دار بودن این روند، رقم صادرات تا پایان سال به ۴۷ میلیارد دلار برسد.
علاوه بر تحریم‌های صادراتی، واردات کالاهایی مانند دارو و تجهیزات پزشکی برای بیماران خاصی هم در فهرست تحریم‌های آمریکایی قرار گرفته که فعالان حوزه پزشکی و دارویی می‌گویند، در حال بی اثر کردن این تحریم‌ها هستند؛ مانند سازندگان دستگاه تصویربرداری هسته‌ای که قابلیت تشخیص زودهنگام سرطان، یک سال زودتر از آزمایشات معمول را دارد و ایران را در زمره پنج کشور سازنده این دستگاه قرار داده‌اند.
مدیرعامل شرکت دانش بنیانی که این دستگاه را تولید کرده می‌گوید: علت این که چنین دستگاهی را ساختیم، بحث تحریم است؛ زیرا جزو تجهیزات هسته‌ای محسوب می‌شود و مورد تحریم‌های هسته‌ای قرار گرفته است.
دیپلماسی اقتصادی فعال، گره‌گشای مشکلات اقتصادی
بسیاری از کارشناسان، فعال شدن دیپلماسی اقتصادی دولتمردان و عضویت ایران در اتحادیه‌های اقتصادی مثل اوراسیا و شانگ‌های را از علت‌های شکست تحریم‌های آمریکا می‌دانند.
خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز از ادامه دار بودن این دیپلماسی فعال اقتصادی خبر داده و گفته، سفر اخیر رئیس جمهور به روسیه، نتایج مثبتی به همراه داشته است.
او می‌گوید: طی نامه رسمی از سوی روسیه به وزارت اقتصاد ایران، اولین بخش از خط اعتباری که قرار بود برای نیروگاه سیریک تخصیص داده شود، توسط روسیه تخصیص داده شد.
آخرین گزارش بانک جهانی نشان می‌دهد، رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۲۱ میلادی، یک درصد از آن چیزی که این بانک پیش بینی می‌کرد، بیشتر شده و به ۳.۱ درصد رسیده است؛ این گزارش می‌گوید، در سال ۲۰۲۲ میلادی، رشد اقتصادی جهان ۱.۴ درصد کاهش خواهد یافت، اما رشد اقتصادی ایران، ۲.۴ درصد افزایش می‌یابد.
